Met de toenemende vergrijzing van ons land groeit de uitdaging om kwalitatieve en duurzame vormen van ouderenzorg te blijven bieden. Begeleid wonen is zo’n vorm die aansluit op de behoefte van ouderen. Ze blijven dan zelfstandig in hun eigen woonomgeving en ontvangen daar de nodige ondersteuning en zorg. Hun kwaliteit van leven verbetert. Ze ervaren meer gevoel van autonomie. Inzetten op ouderen begeleiden in hun woonomgeving biedt ook kansen voor de zorg. Hoe kunnen we ze beter benutten?
Begeleid wonen ouderen: wat betekent dat?
Als ouderen begeleid wonen is hun woning aangepast. En er is ondersteuning van hulpverleners, variërend van hulp bij dagelijkse activiteiten, zoals koken en schoonmaken, tot medische zorg en sociale begeleiding. Deze vorm van ouderen begeleiden zorgt ervoor dat ze de regie over hun leven behouden. Met begeleid wonen hebben ze de zekerheid dat zorg nabij is.
Ouderen begeleiden andere ouderen: in een knarrenhof
Het begeleiden van ouderen hoeft echter niet altijd neer te komen op betaalde en schaarser wordende professionals. Leeftijdsgenoten kunnen ook elkaar helpen. Nieuwe woonvormen kunnen stimuleren dat ouderen elkaar begeleiden. De overheid doet er goed aan planologische weerstand weg te nemen om zogenaamde ‘knarrenhofjes’ meer ruimte te geven in woningbouwplannen. In een knarrenhof wonen ouderen, alleenstaanden en stellen, in hun eigen huis. Voor alledaagse taken kunnen ze een beroep doen op medebewoners. Hulp op huishoudelijk gebied, meegaan naar de huisarts, iemand naar het ziekenhuis rijden, op allerlei manieren kunnen ouderen elkaar begeleiden. Dat vermindert de druk op de professionele zorg. Die krijgt daarmee meer ruimte voor alles waarvoor nog wel een beroep op ze gedaan wordt, zoals medische handelingen. Ouderen die andere ouderen begeleiden: zelfstandig wonen en gemeenschapszin gaan samen in een knarrenhof.
Reablement: ouderen begeleiden naar meer zelfstandigheid
De inzet van professionals is verder te beperken. Door ouderen te trainen en te begeleiden, te ‘reablen’, herwinnen ze wat eerst niet lukte, zoals douchen, aankleden en steunkousen aantrekken. Hiervoor doen ze nu nog vaak een beroep op de zorg. De aanpak van reablement helpt ouderen weer zelfredzaam te worden. Hun zorgvraag vermindert. Het begeleiden van ouderen en trainen volgens de aanpak van reablement helpt ze meer autonomie te ervaren. Ze voelen zich weer ‘baas over het eigen lichaam’ en dat maakt hen meester van hun eigen leven.
Begeleid wonen voor ouderen levert dubbele winst op
De stijgende zorgkosten rechtvaardigen een daadkrachtige inzet op begeleid wonen voor ouderen. Ouderen kunnen dan langer zelfstandig thuis wonen met hulp uit hun eigen omgeving. Als ze in staat zijn te leven zoals zij dat willen, ervaren ze meer kwaliteit van leven. Dat vertaalt zich in een betere gezondheid en minder beroep op zorg. De vraag naar begeleid wonen voor ouderen zal alleen maar groeien. Inmiddels is een op de vijf inwoners van ons land 65-plusser en dat aantal zal verder toenemen. Kortom, ouderen begeleiden, ze helpen met een zelfstandig leven, verdient urgentie vooral omdat zij dat echt willen.