Vandaag zou ze zomaar in een boardroom kunnen staan. Om bevlogen een managementteam aan de hand te nemen bij het inslaan van een nieuwe strategie. En morgen kan Laura Soudijn de trainer zijn die zorgmedewerkers – niet minder bevlogen – wegwijs maakt in reablement. Het lijken contrasterende activiteiten. Maar, zegt Laura zelf, ‘trainen in reablement ligt heel dicht bij mijn andere werk’. En dan is er ook nog de persoonlijke drive om iets voor de ouderenzorg te kunnen betekenen. ‘Wat mij aanspreekt in reablement is de vraag die je stelt: wat kun je zelf nog, en dan pas waar heb je hulp bij nodig?’

Met haar betrokkenheid bij Reable Nederland is de cirkel eigenlijk rond, concludeert Laura zelf. ‘Mijn vader is arts geweest. Als hij in het weekend of de schoolvakanties naar het ziekenhuis ging, ging ik als klein meisje graag mee. Ik ben ermee opgegroeid dat je er moet zijn voor anderen. Dat er geen onderscheid mag zijn in wie wel en wie geen zorg krijgt.’ En met een lachje: ‘En ik ben getrouwd met een revalidatie-arts! Die zijn er óók op de momenten als je het moeilijker hebt.’

Uitgaan van de autonomie van de ander

In haar rol van trainer, coach en adviseur is ze er zelf ook als mensen of organisaties even tegenwind hebben. ‘Ik ben procesbegeleider bij veranderingstrajecten. Dat zijn drie gebieden: persoonlijke coaching van mensen die een andere kant op willen met hun leven, begeleiding van managementteams bij veranderingstrajecten en organisatieadvies. Coaching en training in reablement sluit daar heel goed bij aan. Dan ga je ook uit van de autonomie van de ander. Je gaat niet voor een ander invullen wat hij of zij al kan.’

In haar werk kwam Laura ook al regelmatig met de zorg in aanraking. ‘Ik wilde graag nog meer doen voor de zorg. Vooral de care spreekt mij erg aan, in het bijzonder ouderenzorg. Daar werken mensen echt vanuit hun hart. Mensen willen iets betekenen voor een ander. Dat vind ik mooi, dat mensen zo betrokken zijn bij de kwaliteit van de zorg.’

Fijner om langer thuis te blijven wonen

Hoe keek zij als relatieve buitenstaander aan tegen het gedachtegoed van Rudi Westendorp, grondlegger van vereniging Reable Nederland? ‘Minister Conny Helder zegt: we moeten naar reablement toe. Wij willen het móeten eraf halen. Het mag wel iets zachter. Mensen vinden het fijn om langer thuis te kunnen blijven wonen. Het geeft mij veel voldoening om iets aan de kwaliteit van de ouderenzorg te kunnen toevoegen en om autonomie in de zorg op de kaart te zetten. Dat vind ik mooier dan de businesskant, waar zoveel geld in omgaat. De ene week geef ik training op een heel mooie locatie waar alles top geregeld is. De zaal, de lunch, de faciliteiten. Daarna ga je naar een instelling voor ouderenzorg en denk je: wat is het eigenlijk oneerlijk verdeeld!’

Trainingsprogramma voor hulpverleners

Samen met collega-trainer Kirsten Tinneveld-Madsen heeft Laura een programma opgesteld om zorgorganisaties te gaan trainen. ‘Het trainingsprogramma ligt heel dicht bij mijn andere werk. Het gaat over mensen. In de eerste bijeenkomst gaat het over de mens achter de hulpvraag. Het gaat over goed kunnen luisteren. De ander proberen samen te vatten. Wat zegt hij of zij? Wat heeft iemand nodig?’

Persoonlijke aandacht

En dat is niet altijd: het werk maar overnemen van een oudere. Al komt ze zelf met een nuance. ‘Hulpverleners doen het altijd vanuit een goed hart. Zij denken echt dat we die ander ermee helpen, door dingen over te nemen. Al is het maar een kopje koffie brengen. Of elke dag de bloeddruk meten. Het is een positieve intentie om anderen te helpen. Maar dan ga je eraan voorbij wie de ander is en wat die ander wil. En het staat niet los van een groot probleem in ons land: eenzaamheid. Als je alleen thuis bent vind je het fijn als er iemand anders langs komt. Ook al kun je iets misschien wel heel goed zelf. Je krijgt persoonlijke aandacht. Maar dat kan ook op een andere manier opgelost worden.’

Twaalf medewerkers trainen

Beide trainers van Reable Nederland werken vanuit een opvallend programma: twaalf medewerkers worden intensief begeleid. De bedoeling is dat zij als ambassadeurs het gedachtegoed verder verspreiden in hun organisatie. Laura: ‘Ja, in onze trainingen volgen we het gedachtegoed van reablement: wat je zelf kunt doe je zelf, dat geldt ook voor organisaties. Maar we doen dit programma niet in één of twee maanden. Want dan verdwijnt de kennis in de waan van de dag.

‘Je moet het opbouwen, daar ben je een jaar mee bezig. Er zit begeleiding tussen de bijeenkomsten, in het begin intensiever. Er zijn meerdere sessies, er is een terugkomdag met de leidinggevenden erbij. We zorgen niet alleen voor een trainingsprogramma, we zorgen dat het in de muren van de organisatie komt. We coachen ook de bestuurslaag, het management en de staflagen.’

Enorme verandering nodig

De lange tijd die het vraagt om die muren te impregneren met reablement is ingecalculeerd. Laura: ‘We gaan het hele systeem niet in een jaar veranderen. Dit zorgstelsel bestaat al twintig jaar. Het is de weg van de lange adem. Het zit zó in de mens om een ander te helpen. En het zit ook in de hulpvragers zelf. Die zijn de afgelopen twintig jaar ook heel wat gewend. Die oudere kan ineens wel denken: waarom breng je me nou geen koffie meer? Nou, omdat u dat zelf ook heel goed kunt. Ook aan die kant is een enorme verandering nodig. En ik ken ook de reacties. “Ik kan helemaal niks zelf.” Of: “Mijn mantelzorger is al overbelast.” Maar heus, we laten géén mensen vallen.’

Lees hier meer over autonomie in de zorg.